W rozliczeniu PIT za 2023 rok podatnicy, tak samo jak w poprzednich latach, mogą skorzystać z ulg podatkowych, obniżając w ten sposób podatek do zapłaty. Rozliczając ulgi w zeznaniu rocznym, podatnicy muszą pamiętać, że w przypadku każdej z nich przepisy wskazują grupę podatników, którym dana ulga przysługuje, oraz warunki jej stosowania. Z jakich ulg mogą skorzystać podatnicy rozliczając PIT za 2023 rok?

Ulga na dziecko

Ulga ta przysługuje na dziecko małoletnie, wobec którego podatnik wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego albo sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Z ulgi tej można również skorzystać na dziecko pełnoletnie pozostające na utrzymaniu podatnika w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego lub w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Ulga ta jest limitowana kwotowo.

Rodzice wychowujący tylko jedno dziecko muszą również pamiętać, że warunkiem skorzystania przez nich z ulgi jest spełnienie kryterium dochodowego – dochody małżonków albo osoby samotnie wychowującej dziecko nie mogą przekraczać 112 000 zł rocznie.

Ulga rehabilitacyjna

Do odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej uprawnione są osoby niepełnosprawne. Z ulgi tej mogą również skorzystać podatnicy, na których utrzymaniu pozostają osoby niepełnosprawne, jeżeli dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają w roku podatkowym 12-krotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu tego roku podatkowego.

Ustawodawca stworzył katalog wydatków uznawanych za wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne (zob. art. 26 ust. 7a updof). Ma on charakter zamknięty, co oznacza, że tylko wydatki w nim wymienione uprawniają do ich odliczenia w ramach ulgi. Dodatkowo niektóre z wydatków są limitowane kwotowo, jak np. wydatki na utrzymanie psa asystującego czy wydatki na używanie samochodu osobowego.

Ulga mieszkaniowa

Wyjątkowym typem ulgi jest ulga mieszkaniowa. Nie jest ona odliczana ani od dochodu, ani od podatku. Przysługuje podatnikom, którzy odpłatnie zbyli należące do nich nieruchomości mieszkalne, jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym je nabyli lub wybudowali, nie upłynęło 5 lat. Tacy podatnicy mogą uniknąć zapłaty podatku z tytułu dokonanej sprzedaży, jeżeli w ciągu 3 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości, przychód uzyskany z jej zbycia przeznaczą na własne cele mieszkaniowe (art. 21 ust. 1 pkt 131 updof). Analogicznie jak w przypadku ulgi rehabilitacyjnej, ustawodawca również w przypadku ulgi mieszkaniowej ustalił zamknięty katalog wydatków uznawanych za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe. Jest on wprost regulowany w art. 21 ust. 25 updof.

Ulga B+R

W przypadku ulgi B+R podatnik może pomniejszyć dochód o wydatki poniesione na działalność badawczo-rozwojową, tzw. koszty kwalifikowane. Rodzaje tych kosztów są wprost wymienione w art. 26e ust. 2 updof i art. 18d ust. 2 updop. Należą do nich m.in. wydatki poniesione na wynagrodzenia pracowników zatrudnionych przy realizacji działalności badawczo-rozwojowej, a także na nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową. Wysokość odliczenia przysługującego z tytułu tej ulgi jest limitowana i zależy od statusu korzystającego z niej podatnika oraz od rodzaju kosztu kwalifikowanego.

Ulga na ekspansję

W ramach tej ulgi podatnicy mają możliwość odliczenia do 1 mln zł kosztów poniesionych na wydatki związane z ekspansją. Za koszty kwalifikowane uznaje się koszty poniesione na:

• uczestnictwo w targach,
• działania promocyjno-informacyjne,
• dostosowanie opakowań (art. 18eb updop i art. 26gb updof).

Ulga na innowacyjnych pracowników

Podmioty prowadzące działalność B+R oraz będące płatnikami PIT mają prawo do odliczania kosztów kwalifikowanych związanych z działalnością B+R, nieodliczonych w roku wcześniejszym ze względu na stratę lub niewystarczający dochód, od zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników zaangażowanych w prace badawczo-rozwojowe (art. 26eb updof i art. 18db updop).

Odliczenie przysługuje w stosunku do osób uzyskujących wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę lub umów cywilno-prawnych, a także praw autorskich i jest ograniczone do osób bezpośrednio zaangażowanych w realizację działalności B+R.

Ulga na robotyzację

Ulga ta daje możliwość odliczenia 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację. Za koszty poniesione na robotyzację uznaje się koszty nabycia fabrycznie nowych robotów, maszyn i urządzeń peryferyjnych, wraz z kosztem nabycia oprogramowania i szkoleń dla pracowników.

Odliczenie przysługuje w latach 2022–2026 w stosunku do kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację (art. 38eb updop i art. 52jb updof).

Ulga na prototyp

Ulga ta umożliwia odliczenie od podstawy opodatkowania w zeznaniu rocznym 30% kosztów poniesionych przez podatników na:

• produkcję próbną nowego produktu,
• wprowadzenie nowego produktu na rynek, w tym uzyskanie certyfikatów i zezwoleń (art. 18ea updop i art. 26ga updof).

Ulga IP Box

Ulga IP Box (ang. Innovation Box lub Patent Box) polega na preferencyjnym opodatkowaniu dochodów z praw własności intelektualnej, które podlegają ochronie prawnej (np. patent, autorskie prawo do programu komputerowego) i zostały wytworzone, rozwinięte lub ulepszone w ramach prowadzonej przez podatnika działalności B+R.

Jeżeli firma w Polsce wytwarza własne IP (prawo własności intelektualnej), zyski z tego IP mogą być opodatkowane stawką 5%. Z ulgi mogą skorzystać przedsiębiorcy opodatkowani:

• w ramach skali podatkowej (PIT-36),
• podatkiem liniowym (PIT-36L),
• podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT-8).