Państwowa inspekcja pracy w trakcie zaplanowanych 55 tyś. kontroli będzie w 2025 r. weryfikowała legalność zatrudnienia Polaków i cudzoziemców, w tym zgodność faktycznych z deklarowanymi w dokumentacji warunkami zatrudnienia. Sprawdzane będą również warunki pracy pracowników tymczasowych. Ponadto w następnym roku inspektorzy skupią się na weryfikowaniu stosowania przepisów o uprawnieniach rodzicielskich i „work life balance”. Niezmiennie intensywny nadzór inspekcji planowany jest w branży budowlanej.
Główny Inspektor Pracy 3 grudnia 2024 r. przedstawił w Sejmie na posiedzeniu Rady Ochrony Pracy program działania Państwowej Inspekcji Pracy na lata 2025-2027.
Plany kontrolne PIP
Zgodnie z wskazanymi przez Głównego Inspektora Pracy kierunkami działań kontrolnych inspektorów pracy w 2025 r. będą obszary:
- legalność zatrudnienia
Weryfikowana będzie legalność powierzania i wykonywania pracy zarówno obywateli polskich, jak i cudzoziemców. Działania ukierunkowane będą nie tylko na ujawnianie przypadków pracy „na czarno”, ale także zadeklarowanej fałszywie (np. wykonywanej faktycznie w wyższym wymiarze czasu pracy lub za wynagrodzeniem wyższym niż wskazane w umowie o pracę).
Kontrole legalności zatrudnienia i pobytu, u pracodawców zatrudniających duże grupy cudzoziemców będą prowadzone przez zespoły inspektorów pracy ze wsparciem Straży Granicznej.
- praca tymczasowa
W najbliższym okresie kontrole planowane są kontrole w agencjach zatrudnienia oraz w agencjach pracy tymczasowej i u pracodawców użytkowników.
Inspektorzy pracy zwrócą szczególną uwagę na stosowanie w pracy tymczasowej zatrudnienia cywilnoprawnego (tj. na ujawnianie przypadków, w których powinna być zawarta umowa o pracę) oraz obchodzenie przepisów ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, zwłaszcza poprzez wykorzystywanie usług outsourcingowych, które w praktyce stanowią pracę tymczasową.
• „work life balance” i uprawnienia rodzicielskie
Państwowa Inspekcja Pracy będzie również kontrolować przestrzeganie przepisów prawa pracy dotyczących uprawnień rodzicielskich i „work life balance”, które obowiązują od 2023 r.
Ponadto w 2025 r. inspektorzy pracy, podejmą czynności kontrolne w wyniku spływających skarg pracowników, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień:
- przestrzegania przepisów dotyczących pracowniczych planów kapitałowych,
- przestrzegania przepisów związanych z wykonywaniem pracy w sposób zdalny,
- temperatury w miejscu pracy,
- funkcjonowania firm działających za pośrednictwem elektronicznej platformy usług lub podmiotów z nimi współpracujących,
- mobbingu,
- ochrony sygnalistów,
- wynagradzania kobiet i mężczyzn za jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości.
W 2025 r. również będą kontynuowane intensywne działania nadzorcze inspektorów w sektorze budowlanym. Kontrole bezpiecznej realizacji robót budowlanych obejmą swoim zakresem:
- kontrole kompleksowe budów w zakresie technicznego bezpieczeństwa pracy,
- kontrole specjalistyczne na wstępnym etapie budowy,
- kontrole ukierunkowane na likwidację bezpośrednich zagrożeń na małych budowach,
- kontrole pozostałe, w tym wynikające z zagrożeń publicznych przy robotach budowlanych.
Kampanie prewencyjne
Poza czynnościami kontrolnymi Główny Inspektor Pracy zapowiedział też uruchomienie w 2025 r. kampanii prewencyjnych, mających poszerzać wiedzę pracowników o ich prawach w temacie:
- najnowszych rozwiązań prawa pracy dotyczących rodzicielstwa.
- zagrożeń psychospołecznych w środowisku pracy”
- kultury bezpieczeństwa pracy dla młodzieży,
- zapobiegania wypadkom związanym z pracą w sektorze przemysłowym,
- ochrony pracowników narażonych na działania czynników CMR (działanie czynników rakotwórczych, mutagennych lub reprotoksycznych) oraz przeciwdziałania negatywnym skutkom zdrowotnym związanym z ryzykiem narażenia na pył azbestu w miejscu pracy.
