Wyższa kwota wolna
Do Sejmu trafił projekt nowelizacji ustawy o PIT, podwyższający kwotę wolną od podatku do 8000 zł już od 2017 r. Obecnie wynosi ona 3091 zł i jest niewystarczająca dla zapewnienia minimum egzystencji.
W październiku 2015 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 27 ust. 1 ustawy o PIT wskazujący wysokość kwoty wolnej od podatku w zakresie w jakim nie przewiduje mechanizmu korygowania kwoty zmniejszającej podatek, gwarantującego co najmniej minimum egzystencji, jest niezgodny z art. 2 i art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Trybunał orzekł, że powyższy przepis traci moc obowiązującą z dniem 30 listopada 2016 r. Brak właściwego uregulowania w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych może skutkować brakiem możliwości odliczenia i tak zbyt niskiej kwoty wolnej.
TK stwierdził, że ustawodawca kształtując skalę podatkową powinien chronić poziom życia ludzi, tak aby zapobiegać popadaniu ich w stan ubóstwa. Kwota zmniejszająca podatek ma bowiem umożliwić ustalenie podatku dochodowego od osób fizycznych w taki sposób, że jednostce zostanie pozostawiona określona wysokość dochodu do swobodnej dyspozycji. Cel ten ma wymiar społeczny i polega na pozostawieniu jednostce pewnego dochodu niezbędnego do zaspokojenia jej podstawowych potrzeb. Ustawodawca, indywidualizując obowiązek podatkowy, musi brać pod uwagę zapewnienie człowiekowi minimum egzystencji.
Z uzasadnienia do projektu wynika, że wzrost kwoty wolnej od podatku do 8000 zł, spowoduje, iż osoba zarabiająca przeciętną pensję, czyli ok 4 tys. zł brutto otrzyma na rękę nie 2853 zł a nieco ponad 2920 zł. Osoby zarabiające najniższą pensję w ogóle nie zapłacą podatku dochodowego, czyli ich wynagrodzenie wzrośnie o ok. 90 zł netto (przy kwocie brutto 1850 zł miesięcznie). Zaproponowana zwiększona kwota wolna od podatku zapewni realizację wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego określającego minimum egzystencji oraz wprowadza mechanizm waloryzacji na lata następne.
Zmiany mają dotyczyć dochodów uzyskanych (straty poniesionej) od dnia 1 stycznia 2017 r.